Mescidulheram mescidinin merkezinde yerlehsen Kebe Evi Islam dininin en muqeddes ve qedim ibadetgah yeridir. Kebenin adi onun dorud herfi ile elaqelidir. Muselmanlar en azi, omurlerinde bir defe, maddi ve fiziki veziyyetleri imkan verdiyi teqdirde, Kebe Evini ziyaret etmeli, daha deqiq desek, hecc ziyareti yerine yetirmelidirler.

Kebe evini kim tikib?
            Quran ayelerine ve mesum imamlardan neql olunan revayetlere esasen deye bilerik ki, Kebe Evi ilk olaraq, Adem (e) terefinden insha olunmushdur.
"Heqiqeten, insanlar ucun ilk bina olunan ev Mekkedeki evdir ki,o, subhesiz, butun alemlerden otru bereket ve dogru yol qaynagidir"( "Ali-Imran" suresi,97-ci aye).
          Nuhun (e) tufanindan sonra yerle-yeksan olan Kebe evi sonradan Ibrahim (e) ve onun oglu Ismail (e) terefinden yeniden insha olunur. Quran bu hadiseni bele aciqlayir.
         "Ibrahim ve Ismail evin (Kebenin) bunovresini ucaltdiqlari zaman".
          Sonradan ise Curhem ve Emaliqe qebileleri Kebe evini sokerek yeniden tikirler. Nehayet Hezret Muhemmedin (s.e.s) ulu babasi Qusay ibn Kelab onu busbutun sokerek yeniden insha edir. Peygember (s.e.s) 35 yashinda olarken Mekke sheherine guclu sel gelir ve Kebe evine ciddi ziyan deyir. Mekkede sakin olan Ereb qebileleri Kebe evini sokub yeniden tikmek qerarina gelirler. Qara dahsa qeder tikirler, onu yerine qoymaq meqami catanda kimin bu ishi gormesi ile bagli fikirayriligi yaranir ve Qebileler arasinda mubahize dushur. Nehayet, bele qerara gelirler ki, Qara dashi yerine Mescidulherama ilk daxil olan shexs qoysun ve bu shexs Hezret Muhemmed (s.e.s) olur O, ebasini yere serib, Qara dashi onun ortasina qoyur ve her qebile numayendesine onun bir kuncunden yapisharaq yerine qoymasini teklif edir. Bununlada mubahiseye son qoyulur.

Islamdan evvel

         Kebe Evi hele Islamdan evvel butun din numayendeleri terefinden muqeddes sayilar ve bura Allahin evi hesab olunardi. Qedim hindliler bele bir eqidede idiler ki, onlarin ecdadlarindan olan uc qebileden birinin (Sheytanin) ruhu Qada dasha daxil olmushdur. Ulduzperestler ve kendliler Kebe Evini yeddi muqeddes evden biri, farslar da Hormuzun ruhunun Kebe Evine daxil oldugunu hesab edirler. Onlar her il buraya hecc ziyaretine geler, onun ayinlerini yerine yetirer, qurbanlar keserdiler. Hezret Ibrahimin (e) dininden olan cuhudlar da Kebe Evine boyuk hormet besleyer ve onun kenarinda Allaha ibadet ederler. Cahil erebler ise diger dinlerin numayendelerinden ferqli olaraq, Kebe Evine ilin gunlerinin sayi qeder (360) but yerleshdirer ve onlara ibadet ederler. Deyilenlere gore, Kebe evini ilk butxanaya ceviren shexs Xezae qebilesinin bashcisi Emr ibn Luheyya olub. Hezret Muhemmed (s.e.s) Mekkeni feth etdikden sonra butler Kebe Evinden cixarilib tekallahliq merkezine cevrildi. Erebler Islamdan evvel hecc aylari olan Shevval, Zilqide, Zulhicce, Ifrad umresi ayi olan Receb ayini muqeddes hesab eder ve bu aylarda muharive etmezdiler. Onlar Kebe evinin toxunulmazligina xususi diqqet yetirer ve kimsenin oraya tecavuz etmesine imkan vermezdiler.

"Amul-ful"
(fil ili)-570miladi ili.
(Besetden 40 il evvel)

         Yemen padshahi Ebrehe Kebe Evini dagitmaq meqsedile fillerle birlikde Mekkeye dogru hereket edir. Ilahi mocuze olaraq deste-deste qushlar caynaqlarina ve dimdiklerine dash parcalari goturerek havaya qalxar ve dahlari Ebrehenin adamlarinin bashlarina yagdirardilar. Bu hadise tarixe "Amul-fil" (fil ili) kimi dushur ve hemin il Hezret Muhemmed (s.e.s) dunyaya gelir. Hemin ehvalat Qurani-Kerimin "Fil" suresinde oz eksini tapir.

Kebe ve Imam Eli eleyhisselam
         "Amul-fil" in (fil ilinin) otuzuncu ilinde (hicretden 23 il evvel) Rceb ayinin on ucu Kebe Evinde dunyaya goz acir. Butun tarixi menbelerden bele melum olur ki, Hezret Elinin (e) anasi Esed qizi Fatime Kebe Evini teraf ederken dogush sancisi tutur, gozlenilmeden Kebenin divari aralanir ve Fatime Kebe Evine daxil olur. Imam Eli (e) Kebe Evinde dunyaya gelir. Tarix boyu bu sheref yalniz ona nesib olur. Indinin ozunde de Kebe Evinin divarinin birinde hemin cat qalmaqdadir.

Islamdan sonra

           Hicretden sonra muselmanlar helede Felestin erazisinde yerleshen Beytulmuqeddes terefe namaz qilirlar. Bu muddet erzinde yehudiler Hezret Muhemmede (s.e.s) teneler vurur ve onu oz qiblesi olmadigina gore qinayirdilar. Nehayet, Hicretin ikinci ilinde Hezret Muhemmed (s.e.s) zohur namazini qilarken Beytulmuqeddesden Mescidulherama deyishir. Bununlara yehudilerin yersiz tenelerine son qoyulur.Hemin gunden etibaren Kebe muselmanlarin qiblesi teyin olunur.

Kebenin perdesi

        Neql onunan revayetlere gore, Kebe evinin uzerine perde ilk defe Hezreti Ismailin (e) heyat yoldashinin teklifi ile cekilir. Ilk once o, Kebe qapisina iki perde cekilmesine teklif edir, sonra ise dahlar gorunmesin deye, kebeni butunlukle perde ile ortmeyi teklif edir. Hezret Ismail (e) onun teklifini beyenib, qebilesinin qadinlarina xeyli miqdarda yun gonderir.Amma toxunan perde ile Kebe Evinin yalniz uc terefini ortmek mumkun olur. Hezret Ismail (e) Kebenin qalan hissesini hesirle ortur. Ziyarete gelenler Kebe Evinin perde ile ortulduyunu gorub cox beyenirler, hesirli terefini gordukde ise bu ish ucun iane toplamaq qerarina gelirler. Novbeti il Kebe butunlukle perde ile ortulur.

Hicr Ismail
         Kebenin simal terefinde hilalvari tikilidir. Neql olunan revayetlere gore, Hezret Ibrahim (e) onu Kebe Evine bitishik tikdirmish, lakin sonradan Heccac Yusif onu sokerek indiki veziyyetine salmishdir.
Imam Sadiq (e) neql olunan revayetde deyilir: " Hicr evveller Hezret Ismailin (e) evi olmush,anasi vefat edenden sonra anasi, daha sonra ozu orada defn olunmushdur". Bashqa bir revayetde deyilir:" Hezret Ismail (e) Hicrin ortasinda oz bakire qizlarinida defn etdirmish, anasini defn etdirdikden sonra qebrin kenarlari teraf edenlerin ayaqlari altinda qalmasin deye, hilalvari divar hordurmushdur. Bezi revayetlerde ise burada Hezret Ismailden (e) sonra bir nece Peygemberin de defn olundugu qeyd olunur.

Qara dash
          Kebe Evinin cenub-sherqine bitishdirilen dashdir. Qara dashi opmek ve ona el cekmek musteheb emellerdendir. teraf ise Qara dashla uzbeuz bashlayib, ele orada sona catmalidir. Qara dahs Islamdan evvel de muqeddes hesab olunardi. Imam Sadiqden (e) neql olunan revayetlere gore,Qara dahsla Yemen (ruknu) sutunu arasinda acliq ve muxtelif cetinliklerden vefat eden 70 Peygember defn olunmushdur. Bashqa bir revayetde deyilir:" Cennetden yer uzune uc dash enmishdir".
Qara dash Hezret Ibrahimin (e) meqami Israil ovladlarina deliklerden axan dashdir. Bele neql olunur ki, cahiliyyet dovrunde Qureysh qebilesi Kebe evini yeniden tikmek meqsedile sokur. Amma ishe baslamaq istedikde her defe manee ile qarshilashirlar. Onlar bunun bir sirr oldugunu basha dushur ve qorxuya dushurler. Onlardan biri kiminse halal malindan bir sheyi bu ishe serf etmesini teklif edir. Bele de edirler ve bundan sonra manee aradan qalxir. Tarix boyu Qara dahsa defelerle tecavuz olunmush, gah yerinden qoparilaraq bashqa yerlere aparilmish, gah da kimlerse terefinden ogurlanmishdir.

     Bir genc Kebede hemishe dua edirdi:" Ey dogru olanlarin yardimcisi olan Allahim, ey haramdan cekilenlerin yardimcisi olan Allahim,ey emaneti oz sahibine qaytaran Allahim, sene hemd olsun!". Bu veziyyet oradakilarin diqqetini celb etdi ve gencden bunun sebebini sorushdular:" Neye gore hemishe eyni duani edirsen? Meger bashqa dua bilmirsen?"
" 7-8 il evvel Kebede qizilla dolu bir torba tapdim. Torbada 1000 qizil var idi. Icimden bir ses:" Bu qizillara senin cox ehtiyacin var" deyirdi. Sonra dushundum ki:" Olmaz, senin olmayan haram mal ile xoshbext ola bilmezsen. Bu gunahdir". Ele bu vaxt bir kishinin torbani axtardigini gordum. Men torbani yiyesine qaytardim. Qizillari tapan shexs cox sevinirdi ve mene 30 qizil hediyye etdi. Ureyimde Allaha dua ede-ede bazara yollandim.Bazrda nurani bir genc esirin satildigini gordukde qiymeti ile maraqlandim. Esiri 30 qizila satirdi. O genci alib evime getirdim. Cox edebli ve calishqan genc idi, butun isherimde mene komek edirdi.
         Bir gun genc dedi:"Men Fas emirinin ogluyam. Atamin adamlari meni sizden almaga gelecekler. Siz cox yaxshi ve temizurekli insanlarsiniz. Meni 30 min qizila satarsiniz". Heqiqeten de, bir nece gun sora emirin adamlari gelib oglani menden 30 min qizila aldilar. Men hemin pula ish yeri acdim ve xeyli qazanc elde ederek varlandim. Bir gun qohumlarim evlenmek ucun meni bir qizla tanish edirler. Varli aileden olan qizin atasi yenice vefat etmishdir. Nigakdan sonra qizin cehizlerini getirerken eshyalarin icinde bir torba gozume satashdi. Qizdan torba barede sorushduqda bele cavab verdi:" Bu torbanin icinde 870 qizil var. Atam bir nece il evvel torbani Kebede itirmishdi. Onu tapan genc haramdan cekinerek torbani atama qaytarmishdi. Atam etdiyi yaxshiligin evezinde 30 qizil ona hediyye etdi, yerde qalanini ise zehiz olaraq mene verdi".
Qizin sozlerini eshitcek secdeye getdim. Allaha shukur ederek dedim;" Demeli, tapdigim bu qizillar menim ruzum idi, sadece, Allah-teala onu mene halal yolla vermek istemishdi". O vaxtdan her zaman Allaha hemd edirem ve Kebede eshitdiyiniz bu duani edirem".