Əsas səhifə » 2010 Mart 1 » Hər canlı ölümü dadacaq
8:12 AM Hər canlı ölümü dadacaq | |
Hər canlı ölümü dadacaq "Hər canlı ölümü dadacaq. "
(Al-İmran, 185) Hər nəfs canlı ölümü dadacaq. Yəni hər kəs öləcək. Bundan bəzi kəslər ruhun əbədi olduğu mənasını anlamışlar. Çünki dadmaq, bir həyat əsəridir. Və zövq anında dadıcının əbədi olduğunu izah edər, yoxsa zövq təsəvvür oluna bilməz. O halda məna: "Hər nəfs bədəninin ölümünü dadacaq" demək olar. Bu da nəfsin, bədəndən başqa olduğunu və bədənin ölümüylə onun ölməyəcəyini izah edər. Bəli hər nəfs ölümü dadacaq; dünyanın nə kədəri, nə sevinci heç biri qalmayacaq. "Onlar üçün bir əcəl təyin etdik ki onda heç şübhə yoxdur" (İsra, 99) "Biz səndən əvvəl də heç bir bəşərə dünyada əbədilik vermədik. İndi sən ölsən, onlar baqimi qalacaqlar?" (Ənbiya, 34) "Yer üzündə olan hər canlı fanidir" (Rəhman, 26) Allahın diriliyi və ölümü yaratmasının səbəbi
"O, hansınızın daha gözəl əməl edəcəyinizi sınamaq üçün ölümü də dirimi də təqdir edib yaradandır" (Mülk, 2) Bir həyatın arxasından ölümün və onun arxasından digər bir həyatın əleyhdar olaraq yaradılması, insanların bu ikisi arasında yaxşı bir iş səyiylə Allahın mülkündə gözəl bir işçi, yüksekbir vəzifəli olmaq üzrə yarış üçün bir imtahan meydanına çıxarılmaları hikmətinə, bu da həyatdan həyata, gözəllikdən gözəlliyə bir yüksəliş nizamı və ən gözəl əməllərə daha gözəliylə mükafat verərək irəlidə tam fərqli bir həyata çatdırılmaları məqsədinə istiqamətlidir. "Mən cinləri və insanları, ancaq mənə qulluq etsinlər deyə yaratdım." (Zariyat, 51/56) "Mən gizli bir xəzinə idim tanınmaq istədim və tanınmaq üçün də məxluqatı yaratdım." ( Hədisi Kutsi) "Allahın əmr və qəzası olmadıqca heç bir kimsəyə ölmək yoxdur. O, vədəsiylə yazılmış bir yazıdır" (Al- İmran, 145) Allah Təalanın icazəsi və iradəsi olmadan heç bir kimsənin ölməsi ehtimalı yoxdur. Gərək döşəkdə olsun, gərək öldürməklə olsun, mütləq ölüm belə olunca, Allahın iradəsi çatmadan nə düşmənin hücumuyla, nə də öz arzusuyla kimsə ölməz. Allahın icazəsiylə ölüm isə təyin edilmiş bir şəkildə yazılar. Yəni Allah qatında bilinən bir vaxt ilə təqdir edilmişdir ki; nə irəli gedər, nə geri qalar. Bir insan, gerçəkdə necə bir şəkildə öləcəksə elə ölər. Və onun dünyada iki ömürü yoxdur. Bu halda iki əcəli də yoxdur. Bəzi kəslər əcəli müsemma (əcəliylə gələn, normal ölüm) və əcəli qəza (qəza ilə gələn ölüm) deyə iki əcəl təsəvvür edərlər. Və, "Yazıq eceligelmeden qəzaya dushdu." deyərlər. Bilməzlər ki, hadisə nə isə ömür, əcəl odur. Və o kimsənin Allah qatında bilinən vaxtı ondan ibarətdir. Bundan başqası həqiqətən deyil, şəxsi və ağılı imkan üzərinə qurulmuş fərziyyələr və ehtimallardır. Hər kəsin gerçəkdə ömürünün, əcəlinin birliyi, inkar imkanı olmayan açıq-aşkar bir gerçək olduğu halda, bəzi kəslərin bunu kompleks bir məsələ imiş kimi "əcəl birmi, ikimi?" deyə danışmağa cəhd etmələri, mövzunu qavraya bilməmələrindən doğular. Bəli, qədərin sirri müəyyən olmaz və yaşayan bir kimsənin nə vaxt və nə şəkildə öləcəyini də Allahdan başqa kimsə bilməz. İlahi qanunda ölümün səbəbləri olaraq tanınmış bir çox şeylər də vardır. İnsan, əcəlinin nə olduğunu bilmədiyi üçün bunlardan çəkinməlidir. Və lakin şübhəsiz bu bilinməlidir ki bu çəkinmə nə ilahi iradəni dəyişdirər, nə də Allah qatında bilinən və təqdir edilmiş olan əcəli dəyişdirər. | |
|
Total comments: 0 | |