Əsas səhifə » 2009 » May » 24 » Tenbelliyin ve yersiz gulusun mezemmeti
0:44 AM Tenbelliyin ve yersiz gulusun mezemmeti | |
 Tənbəlliyin və yersiz gulusun məzəmməti
Yersiz gulusun və tənbəlliyin məzəmməti haqqında Peygəmbər (s) buyurur: “Bil ki, sizin aranızda iki pis sifət vardır: təəccub uzundən olmayan gulus (səbəbsiz gulus) və səhv və unutqanlıq uzundən olmayan tənbəllik (bilərəkdən tənbəllik etmk).”
Peygəmbər (s) mominlərə, onların daha cox qəflıtə ducar olmasına, xof və təvazo hallarının zəifləməsin? səbəb olan iki xosagəlməz sifəti xatırladır. Yaxsı olardı mominlr o iki bəyənilməz sifətin əlacı ucun calısardılar. O iki sifətdən biri yersiz gulusdur. Hərdən insan gulus doguran və təəccub? səbəb olan səhnələrli uzləsir və bu halda təbii olaraq gulməyi gəlir. Hərcənd diqqəti Allaha yonılmis insanlar gulus doguran səhnələrimusahidə tdikləri zaman dodaqlarında ancaq təbəssum zahir olur və hec vaxt qəhqəhə ilə ucadan gulmurlər.  Mominin vuqarı, Allah məhzərində ozunu hər zaman hazır gorməsi və metafizik aləm? diqqətini yonəltməsi ona gulmək macalı vermir. Amma, əgər gulusdoguran səhnə ilə uzləsməli olsa, gulməyinin hec bir eybi yoxdur, lakin yersiz gulusdən və qəhqəhə ilə gulməkdən pəhriz etməlidir. Cunki dəlilsiz və kicik bir bəhanə ilə qəhqəhə cəkib gulən adamın qəlbini agır qəflət pərdəsi cokur. Imam Sadiq (ə) hədislərin birində buyurur: “Yersiz gulus nadanlıqdan irəli gəlir.” Həmcinin Həzrət (ə) əlavə edir: “Elə gulmə ki, dislərin agarsın (gorunsun), halbuki rusvaedici əməllərin vardır. Alcaq islər gormus səxs gecənin bəlasından amanda deyil.”
Bu hədisdə Imam Sadiq (ə) acəqcasına buyurur ki, alcaq əməllərin təsiri nəticəsində gələcəyi qaranlıq və qorxulu olan kəsin – belə ki, hər an mumkundur ona bəla nazil olsun – qəhqəhəsi və gulusu yersizdir. O adam bel? gul? bil?r ki, oz gələciyindən arxayındır və taleyinin sonda necə olacagı barədə hec bir nigarancılgı yoxdur. Halbuki, baxıb gormuruk ki, peygəmbələin və ovliyaların belə bir arxayınlıgı olmayıbdır və ancaq Allah fəzlinı təvəkkul etmislər. Yersiz gulusun urəyə gostərdiyi təsir barədə Imam Sadiq (ə) buyurur: “Həddin ziyadə gulmək urəyi oldurur” və həmcinin buyurur: “Su duzu həll etdiyi kimi coxlu gulmək də dini (əridib) suya dondərir.” Buna gorədə agəl qəbul etməyin yersiz gulusdən cəkinmək lazımdır. Insan agzının, dilinin, gozunun, qulagının ixtiyarını Əldən verməməlidir. Gulmək istəyəndə baxmalıdır ki, gulməyinə bir səbəb var, ya yox. Hər kicik seyi bəhanə edib gulmək olmaz. Bunu da xatırlatmaq lazımdır ki, guləruz olmaq, dodaqlarda həmisə təbəssumun olması dəyərli və bəyəniləm xususiyyətlərdəndir. Ictimai ədəb qaydalarından biri də budur ki, mominlər cəmiyyətdə, bir-biri ilə qarsılasdıqda uzlərində təbəssum olsun. Urəkləri nə qədər huznlu olsa da, basqaları ilə uzlasdikda onlar narahat olmasın, inciməsin deyə narahatlıgılnı biruzə verməməli, onlarla xos uzlə gorusub danəsmalədər. Rəvayətlərin birində deyildiyi kimi: “Mominin uzu həmisə sad və xurrəmdir. Momin oz qəmini urəyində gizli saxlayar.” Xosuzlu və guləruz olmaq qəhqəhə ilə gulməkdən fərqli bir haldır. Allaha və Qiyamətə inamı olan, etiqadlı bir mominin nəzərindən hərəkətləri hec vaxt kənarda qalmır və oz nəfsinin istəkləri ilə hərəkət etmir. Peygəmbərin (s) oz umməti arasında pis hesab etdiyi ikinci sifət tənbəllikdir. Insan hərdən unutqanlıq və qəflət uzundən oz vəzifəsini yerinə yetirmir. Məsələn, hansısa ibadəti unudub yerinə yetirmir. Belə olan surətdə hec bir gunah onun ayagına yazılmaz. Amma hərdən də insan bilə-bilə tənbəllik uzundən vəzifisini əncam verməyə sustluk edir. Bu mominə yarasan xususiyyət deyil. Bilərəkdən yuku uzərindən atmaq momin ucun qəbul edilmir. Namaz vaxtı azanən səsini esidib camaat namazına hazır olmaga tənbəllik gostərir. Bu cur diqqətsizlik bir mominin sənində deyil. Fərq eləmir, onun sustluyu və tənbəlliyi vacib əməl qarsısındadır v ya mustəhəb.
Yəzdin uləmalarından Seyx Qulamrza Yəzdi adlı bir nəfər olduqca ciddi bir adam idi. Gunlərin birində onunla bərabər məscidə getdik. Məscidə daxil olanda seyxin gozu bir dəstə adama satasdı. Onlar bekar oturub camaat namaz? qılmaq ucun pisnamazı gozləyirdilər. Seyx onların bikar oturmasını gorub narahat oldu və buyurdu: “Lənət seytana, qorxursuz sizi cənnətə aparsınları Qalxan ayaga nafilə namazı qılın.” Insan vacib namazın vaxtından Əvvəl məscidə daxil olarsa, yaxsı olardı bos oturmayıb nafilə namazı qallsın. Belə bir muhum isə diqqətsizlik mominin sənində deyil. Bu məsələ digər islərə də aiddir. Hərdən xəstəlik uzundən və ya digər problemlə əlaqədar insan mutaliədən geri qalır. Amma hərdən də insanın tənbəlliyi və rahatlıq istəyi onu mutaliədən və isdən saxlayır. Insanın inkisafınən və tərəqqisinin qarsisina alan əsas maneələrdən biri tənbəlikdir. Tənbəllik boyuk bəla olub qarsısı alınması gərəkən xəstəliklərdəndir. Xəbəri əlave etdi-Sirac_Menari | |
|
| |
| Total comments: 0 | |
