Main » Files » Seyr-süluk » Seyr-süluk |
Bir parça çörəyə qane olmaq üçün...
2013-05-28, 4:33 AM | |
Həzrət
Əli Nəhcül-bəlağədə (Namə 45,10/ 25,26) buyurur: "Mən nəfsimi təqva
vasitəsilə riyazətdən keçirirəm... Ona elə adət verirəm ki, bir parça
çörək tapsam ona qane olsun...)" Seyr-süluk yolçusunun qarşısında
dayanan əsas proqramlardan biri riyazətdir. Allah-taala riyazət
barəsində buyurur: "Kim Rəbbinin hüzurunda durmaqdan qorxmuş və nəfs
istəyini boğmuşsa, həqiqətən, onun yurdu cənnətdir!” "Riyazət”in
lüğəvi mənası heyvanı ram etmək, onu xoşagəlməz hərəkətlərdən
çəkindirmək və sahibinin əmrlərinə müti etməkdir. Riyazət dedikdə,
heyvani nəfsin şəhvət və qəzəb qüvvəsinə, bu iki qüvvəyə aid olanlara
itaətinə mane olmaq, həmçinin natiqə nəfsin heyvani qüvvəyə, var-dövlət,
vəzifə hərisliyi və bu hərislikdən törənə biləcək hiylə, məkr, qeybət,
təəssüb, qəzəb, kin, həsəd, fisq, şərə batmasına yol verməmək nəzərdə
tutulur. Riyazət dedikdə məqsəd kamala
çatmaq üçün nəfsin, əql və əmələ itaətini adətə çevirməkdir. Şəhvət
qüvvəsinə tabe olan nəfsə "bəhimi”, qəzəb qüvvəsinə tabe olan nəfsə
"səbui” deyirlər. Əxlaqi rəzilətləri özündə adətə çevirmiş nəfs
"şeytani” nəfsdir. Allah Quranda bu üç
nəfsi "əmmarə nəfs” adlandırmışdır. Amma bu rəzilətlər nəfsdə sabit
olmasa və ya hərdən insanda gah xeyirə, gah da şərə təmayül etsə və ya
xeyirə meyilli olub, şərə meyillilikdən peşman olsa və özünü danlasa,
ona "ləvvamə nəfs” deyərlər. Əqlə tabe olub xeyir tələbini özündə adətə çevirmiş nəfs isə "mütməinnə nəfs”dir. Nəfsin tərbiyəsi yolunda riyazət dedikdə üç nöqtə nəzərdə tutulur: -Haqqa qovuşmaq yolunda zahiri və batini maneələrin aradan qaldırılması; -Kamillik tələbi ilə heyvani nəfsin əməli əql qarşısında cilovlanması; -İlahi feyzin qəbulu yolunda insani nəfsin sabitliyə adət etdirilməsi... haqyolu | |
Views: 735 | Downloads: 0 | Rating: 5.0/1 |
Total comments: 0 | |