Main » Files » Əxlaq » Gözəl əxlaq dinin yarısıdır |
Onlara Of Belə Dəmə!
2013-09-09, 5:58 AM | |
Onlara Of Belə Dəmə! Rəbbin yalnız Ona ibadət etməyi və ata-ana ilə yaxşı davranmağı buyurmuşdur. Əgər onların biri və ya hər ikisi sənin yanında qocalıq yaşına dolarsa, onlara: "Uf!" belə demə, üstlərinə qışqırma və onlara xoş söz söylə![ İsra 23. ] Ana və ata mövqeyi o qədər uca və müqəddəs bir mövqedir ki quranı kərimdə dəfələrlə Allahdan dərhal sonra zikr edilmişdir və ana ataya yaxşılıqda tapılmaq, Allahın, imandan sonra, qullarından istədiyi başlıca istək olaraq quranın fərqli yerlərində ifadə edilmişdir. Bir çox şeyimizi və bəlkə də hər şeyimizi ana və atamıza borclu olduğumuzu söyləməyə ehtiyac yoxdur. Bunu onsuz da hamımız bilirik. Bir çox çətinliklərə dözərək bizi sevgi və şəfqətlə böyüdən analarımız, çox vaxt bizim rahatımız üçün özlərini belə unudaraq həyatlarının ən gözəl illərini sevə sevə bizim üçün fəda etmişlər. Atalarımız nə qədər çətinliklərə sinə gərərək, nə qədər dözülməsi çətin hadisələrlə boğuşaraq bizim dinc və rahat ola bilməmiz üçün ən gözəl illərini fəda etdiklərini bilirik. Bu səbəbdən rahatlıqla bunu deyə bilərik ki heç bir insan ana və atasının ona etdikləri yaxşılıqların qarşılığını ödəyə bilməz. Heç kim anasının onu daşıdığı o doqquz aylıq çətin günlərin əvəzini ödəyə bilməz. Uşaqları üçün hər şeylərini gözlərini qıpmadan fəda edən anaların haqqını heç kim ödəyə bilməz. Uca Allah quranı kərim idin bir çox yerində öz adının yanında ata və analardan danışmışdır və hər vaxt ana və ata haqqını öz haqqlarının yanında eşitdirmişdir. Uca Allah belə buyurur: De ki: «"Gəlin, Rəbbinizin sizə nələri haram etdiyini oxuyum: Ona heç nəyi şərik qoşmayın, valideynlərə yaxşılıq edin. [Ənam-151] Ana və ataya edilən pisliyi özünə şirk qaçmaq qədər pis görən uca Allah digər bir ayədə isə belə buyurur: Allaha ibadət edin və heç bir şeyi Ona şərik qoşmayın! Valideynlərə, qohum-əqrəbaya, yetimlərə, kasıblara, yaxın və uzaq qonum-qonşuya, yol yoldaşına, müsafirə və sahib olduğunuz (kölə və kənizlərə) yaxşılıq edin! Həqiqətən, Allah özünü öyənləri və lovğalıq edənləri sevmir. [Nisa-36] Başqa bir ayədə isə belə oxuyuruq: Vaxtilə biz, İsrailoğullarından: Yalnız Allaha qulluq edəcəksiniz, ana-ataya, yaxın qohuma, yetimlərə, yoxsullara yaxşılıq edəcəksiniz deyə söz al/götürmüş və «Bir zaman Biz İsrail oğul-ları ilə: "Allahdan qeyrisinə ibadət etməyəcək, valideynlərə, qohum-əqrəbaya, yetimlərə və kasıblara xeyirxahlıq edəcək, insanlara xoş söz deyəcək, namaz qılacaq və zəkat verəcəksiniz!”– (deyə) əhd bağladıq. Sonra az bir qisminiz istisna olmaqla, (haqdan) üz çevirib döndünüz.(Bəqərə-83) Bu ayələri bir araya gətirdiyimizdə isə ana və ataya edilməsi lazım olanlar və edilməməsi lazım olanlar olaraq iki mövzu araya gətirilir. Uca Allahın, ana və atanı özündən sonra ikinci addımda zikr etməsi və iman etmək kimi ən qiymətli vəzifədən sonra ana və ataya edilməsi lazım olan yaxşılıqdan danışması ana və atanın gerçək mövqesini göz önünə gətirir. İmam Razılıq (as) belə buyurur: Uca Allah özünə və ana-atamıza təşəkkür etməmizi əmr etmişdir səbəbindən ana və atasına təşəkkür etməyən biri Allaha da şükr edə bilməz. İşə əslinə baxacaq olsaq ana və ataya göstərilməsi lazım olan hörmətlinin əsl səbəbi, insanların öz həyatlarını davam etdirə bilmələrində gizlidir. çünki ailələrin və buna bağlı olaraq da cəmiyyətlərin ayaqda qalması ancaq ana və ataların lazımlı marağ görməsiylə mümkün ola bilər. Övladların ana və ataya maraqsız olduğu bir ailədən kin və nifrətdən başqa bir şey çıxmaz. Bu cür ailələrdən ibarət olan bir cəmiyyət isə qətiliklə uzun müddət həyatını davam etdirə bilməz. Avropa cəmiyyətlərində bu gün gördüyümüz cədvəl, ailə təşkilatının müflisləşməsinin bir nəticəsidir. Bu cür cəmiyyətlərdə ailə və ailələr arası dialoq mənasını itirmişdir, ana və ata anlayışları mənasızlaşmışdır və insanlar artıq yalnız öz nəfsləri üçün yaşayırlar. | |
Views: 812 | Downloads: 0 | Rating: 5.0/1 |
Total comments: 0 | |